GBL (gamma-butyrolakton) to substancja psychoaktywna z grupy depresantów, charakteryzowana jako lakton. GBL jest silnym euforykiem.
Obecnie substancja ta podobnie jak GHB czy 1,4-BDO stosowane jest najczęściej jako rekreacyjna substancja psychoaktywna, jednak w czasie ostatnich lat, substancja ta zyskała reputację „pigułki gwałtu”. Według anegdotalnych doniesień, pigułka gwałtu dodawana jest do drinków przede wszystkm kobiet, które nieświadome jej obecności, przyjmują tę substancję. Istnieją bardzo ograniczone dowody sugerujące, że jest to powszechnym zjawiskiem.
GBL nie jest psychoaktywny sam w sobie. Jego mechanizm działania wynika z faktu, iż jest prodrugiem (prolekiem) do GHB – musi się do niego zmetabolizować, aby działać na organizm. GBL jest szybko przekształcany w GHB przez laktamazę serum (paraoksygenaza 1; PON1) znajdującą się we krwi. GBL jest bardziej lipofilowy (rozpuszczalny w tłuszczach) niż GHB, a więc jest wchłaniany szybciej i ma wyższą biodostępność. Paradoksalnie może to oznaczać, że GBL zaczyna działać szybciej niż GHB mimo tego, że musi najpierw zostać zmetabolizowany do GHB.
Substancja ta w działaniu podobny jest do takich związków jak GHB, 1,4-BDO, phenibut, 4F-phenibut czy baclofen, w mniejszym stopniu alkohol. Dawkowanie GBL jest mniejsze, niż GHB czy 1,4-BDO. 1 ml GBL jest równoważny 1,66 grama soli sodowej GHB (sodium oxybate; Xyrem). Dawki GBL dla osoby bez tolerancj prezentują się następująco:
Dawka progowa: 0,2 – 0,5 ml
Dawka niska: 0,5 – 1,0 ml
Dawka umiarkowana: 1,0 – 1,5 ml
Dawka wysoka: 1,5 – 3,0 ml
Dawka bardzo wysoka; 3,0 ml +
Działanie tej substancji rozpoczyna się bardzo szybko, bo poniżej 10 minut. Utrzymuje się około dwóch godzin, gdzie efekty szczytowe (peak) trwają około 30-45 minut.
Poszczególne efekty, jakie może wywoływać GHB, to:
– w mniejszych dawkach aktywizacja, lekka stymulacja, pobudzene, a w większych senność i sedacja
– euforia – zarówno fizyczna jak i psychiczna. GBL jest o wiele bardziej euforyczny od benzodiazepin czy alkoholu.
– zwiększona empatia oraz chęć kontaktów z ludźmi. W przeciwieństwie do alkoholu, który jedynie zwiększa towarzyskość poprzez dysinhibicję, GBL wykazuje silne działanie entaktogenne
– rozluźnienie mięśni, miorelaksacja – według doniesień użytkowników, rozluźnienie mięśni po GBL jest mocniejsze niż po GHB. Ponadto, substancja ta jest mniej podatna na wywoływanie drgawek
– zwiększony popęd seksualny – jest to bardzo wyraźny i dobrze udokumentowany efekt GHB/GBL w porównaniu do większości innych środków uspokajających.
– dysinhibicja
– anksjoliza, zmniejszenie lęków oraz napięcia nerwowego
Do efektów negatywnych możemy zaliczyć:
– nudności, problemy żołądkowe – najczęsciej wynikają one z faktu iż substancja ta jest substancją silnie drażniącą, dlatego przed spożyciem należy rozcieńczać ją z napojem lub zjeść posiłek przed zażyciem
– amnezja, problemy z pamięcią krótkotrwałą
– depresja oddechowa przy wysokich dawkach – w przypadku przedawkowania tej substancji wiele osób opisywało swoje oddychanie jako stające się coraz głębszym, a czasem szybszym oddechem, po którym następuje stopniowy spadek, który powoduje tymczasowe zatrzymanie oddychania zwane bezdechem.
– drgawki, konwulsje, z reguły w wypadku przedawkowania
– depresja oddechowa – szczególnie przy dużych dawkach
GBL nie jest uważany za tak bezpieczny jak GHB, ponieważ teoretycznie substancja ta wykauzuje dodatkowe toksyczne działanie na organizm, w przeciwieństwie do GHB – LD50 GHB (średnia dawka śmiertelna) znacznie przekracza dawkę aktywną i nie ma niebezpieczeństwa ostrej toksyczności. Nie zaleca się spożywania tej substancji razem z alkoholem. Aby uniknąć możliwego przedawkowania GBL, ważne jest, aby zacząć od małej dawki i powoli ją zwiększać. Aby dokładnie odmierzyć dawki, najlepiej używać szklanej butelki i strzykawki.
Autor tekstu: horsii