Metylofenidat – zamiennik

Czym jest metylofenidat?

Metylofenidat to syntetyczny stymulant z rodziny fenidatów. Inne nazwy, pod jakimi można spotkać tę substancję to MPH oraz MPD, a preparaty zawierające metylofenidat to między innymi Medikinet, Concerta czy Methylin. Metylofenidat pr

Metylofenidat został zsyntezowany po raz pierwszy w roku 1944 w laboratoriach firmy Ciba, a w medycynie zaczął być stosowany w Stanach Zjednoczonych w roku 1955.

Metylofenidat używany jest przede wzystkim w leczeniu ADHD oraz narkolepsji. Równie często jednak jest jednak stosowany nie w celach medycznych – najpowszechniejsze z takich zastosowań, to używanie go jako środek pomagający w nauce, wzmacniający funkcje poznawcze oraz zwiększający zdolności kognitywne.

Mechanizm działania metylofenidatu polega na zwiększeniu stężenia neuroprzekaźników dopaminy i noradrenaliny poprzez wychwyt zwrotny. Efekty metylofenidatu i jego pochodnych obejmują stymulację, zwiększenie motywacji, stłumienie apetytu, poprawioą pamięć, a większych dawkach euforię.

Zamienniki metylofenidatu 

Istieje wiele substancji mogących zastąpić metylofenidat. W internecie dostępnych do zakupu jest wiele pochodnych fenidatu, posiadających podobne właściwości co metylofenidat. Różnią się one intensywnością wywoływanych efektów oraz czasem działania – jedne są o wiele silniejsze niż apteczny odpowiednik, inne trochę słabsze, jedne działają o wiele dłużej, podczas gdy działanie innych zamyka się w mniejszych ramach czasowych, niż oficjalnej formulacji leku. Oto kilka z popularniejszych zamienników metylofenidatu:

– 4-fluoro-metylofenidat – inne nazwy: 4F-MPH, 4F-Ritalin, 4-fluoro-MPH

4-fluoro-metylofenidat to zdecydowanie najpopularniejszy i najpowszechniejszy zamiennik metylofenidatu. Jest on jego para-fluorową pochodną. 4F-MPH różni się od oryginalnego MPH zarówno mocą, jak i czasem działania. 4F-MPH od MPH jest około 2-3 raza mocniejszy. Atomowi fluoru na czwartej pozycji zawdzięcza również zwiększony czas działania, który w porównaniu do oryginalnego leku jest dłuższy o około 20-25%.

– izopropylofenidat – inne nazwy: IPPH, IPH, IPD, IPPD

Izopropylofenidat to druga, również popularna pochodna metylofenidatu. Od metylofenidatu różni się tym, iż zawiera octan izopropylu w miejscu β (beta), w porównaniu do metylofenidatu który w miejscu beta zawiera octan metylu. Dzięki takiej modyfikacji, izopropylofenidat pod względem intensywności działania zachowuje podobne właściwości co metylofenidat, z tą różnicą iż działa 20-25% dłużej.

– propylofenidat – inne nazwy: PPH, PPD

Propylofenidat to kolejna, choć już mniej popularna pochodna metylofenidatu. Jest izomerem strukturalnym izopropylofenidatu i posiada podobne właściwości. W porówaniu do MPH, ester metylowy został zamieniony na ester propylowy. Posiada mniej więcej ten sam czas działania.

– 4-metylo-metylofenidat – inne nazwy: 4M-MPH, 4MMPH, 4M-Ritalin, 4-methyl-MPH, 4-Me-TMP

4Me-TMP to następny analog metylofenidatu. Jest odrobinę słabszy od oryginalnego metylofenidatu, czas działania pozostaje jednak mniej więcej taki sam, co MPH.

– 3,4-dichloro-metylofenidat – inne nazwy: 3,4-CTMP, 3,4-DCMP, 3,4-DCMPH

3,4-dichlorometylofenidat to jeden z najsilniejszych związków z rodziny fenidatów. Jest blisko 7-8 raza mocniejszy od metylofenidatu. Jego czas działania jest blisko dwukrotnie dłuższy od MPH. Kolejną znaczną różnicą jest czas, w którym rozpoczyna się działanie – potrafi to zając nawet do dwóch godzin w przeciwieństwie do wcześniej omawianych analogów MPH, którym zajmowało to średnio do 30 minut.

– metylonaftydat – inne nazwy: HDMP-28

HDMP-28 to pochodna metylofenidatu w której pierścień benzenowy został zastąpiony naftalenem. Jest to silny inhibitor wychwytu zwrotnego dopaminy, i noradrenaliny, ale także serotoniny, co czyni z niego jedną z niewielu pochodnych fenidatu które są inhibitorami wychwytu zwrotnego wszystkich trzech monoamin (dopamina, serotonina, noradrenalina). Jego działanie jest kikukrotnie silniejsze od metylofenidatu, ale posiada stosunkowo krótki czas działania.

– etylonaftydat – inne nazwy: HDEP-28

HDEP-28 to kolejna naftalenowa pochodna fenidatu. W tym wypadku ester metylowy zastąpiono estrem etylowym. Podobnie jak HDMP-28, jego działanie opiera się a silnym wychwycie zwrotnym dopaminy, serotoniny i noradrenaliny.  Czas działania jest krótki, działa jednak kilka razy mocniej od metylofenidatu.