ETH-CAT, lub inaczej etylokatynon to syntetyczny stymulant należący do grupy katynonów, potocznie zwanych beta-ketonami lub po prostu ketonami. Inne nazwy pod jakimi występuje etylokatynon to N-etylokatynon, etyloaminopropiofenon, lub 2-etyloamino-1-fenylo-propan-1-on. Etylokatynon jest spokrewniony z metylokatynonem, o wiele lepiej znanym stymulantem. Jest on również wyższym homologiem metylokatynonu – ma większą liczbę powtarzających się jednostek, zwykle atomów węgla – i tak właśnie jest w przypadku etylokatynonu, który posiada dłuższy łańcuch w substytucji na azocie. Etylokatynon powiązany jest także z takimi substancjami jak 4-MEC (4-metyloetkatynon) czy 3-MEC (3-metyloetkatynon). Substancja ta występuje z reguły w postaci kryształków, proszku lub bryłek, a rzadziej w formie tabletek czy kapsułek.
Chociaż działanie ETH-CAT nie zostało formalnie zbadane na tym samym poziomie, co tradycyjne amfetaminy lub inne katynony, takie jak metkatynon, można spekulować, że podobnie jak inne substancje z tej grupy, najprawdopodobniej działa głównie jako inhibitor wychwytu zwrotnego dopaminy i noradrenaliny. Wynikiem tego jest skuteczny wzrost poziomu neuroprzekaźników katecholaminowych, takich jak dopamina i noradrenalina w mózgu poprzez wiązanie się i częściowe blokowanie białek transportujących, które normalnie usuwają te neuroprzekaźniki z szczeliny synaptycznej. Umożliwia to gromadzenie się dopaminy i noradrenaliny między szczelinami synaptycznymi kluczowych regionów mózgu związanych z nagrodą, motywacją, satysfakcją i przyjemnością do poziomów poza endogennych. Uważa się, że mechanizm ten odpowiada za pobudzające i euforyczne działanie tej substancji.
W niskich i umiarkowanych dawkach, etylokatynon opisiwany jest jako stosunkowo funkcjonalny i skuteczny stymulant podobny do amfetaminy, będący pomocny w wykonywaniu ogólnych zadań związanych z produktywnością. Ma zauważalnie krótki czas działania w połączeniu z tendencją do wytwarzania długotrwałej stymulacji rezydualnej – utrzymującej się w tle długo po ustąpieniu głównych efektów. Przy wyższych dawkach etylokatynon staje się mniej stymulantem zorientowanym na produktywność, i nabiera charakteru rekreacyjnego. Jednakże, nawet przy wysokich dawkach, jest on opisywany jako mniej rekreacyjny niż środki takie jak np. alfa-PVP czy NEP (N-etylonorpentedron).
Podobnie jak w przypadku wielu innych stymulantów, etylokatynon może budować nawyk częstego zażywania, skutkując uzależnieniem. Toksyczność i długoterminowe skutki zdrowotne rekreacyjnego stosowania etylokatynonu nie zostały dokładnie zbadane w żadnym kontekście naukowym, a dokładna dawka toksyczna nie jest znana. Wynika to z faktu, że etylokatynon ma bardzo krótką historię stosowania przez ludzi. Co prawda jest on metabolitem jednego ze starszych leków stymulujących (amfepramonu – dietylopropionu) jednak badania przeprowadzone dotyczą stosowania tego związku jako leku, a nie jako rekreacyjnej substancji psychoaktywnej.
Efekty, jakie może wywoływać etylokatynon:
– euforia – euforia zaobserwowana przy etylokatynonie jest raczej krótkotrwała
– pobudzenie, stymulacja – ETH-CAT jest stymulantem o umiarkowanej mocy, będącym słabszym od metylokatynonu, ale silniejszym od stymulantów takich jak np. bufedron
– poprawienie samopoczucia, lepszy nastrój
– towarzyskość, chęć kontaktu z innymi
– dysinhibicja
– podwyższenie ciśnienia tętniczego
– bezsenność
– paranoje, lęki – z reguł przy wysokich dawkach i/lub długotrwałym zażywaniu
– drażliwość
Autor tekstu: horsii