Bretazenil – opis substancji.

Bretazenil (nazwa kodowa: Ro 16-6028) to syntetyczny związek chemiczny należący do rodziny imidazopirolobenzodiazepin, będących dość egzotycznymi pochodnymi benzodiazepiny. Bretazenil posiada dość ciekawą i unikalną charakterystykę gdy porównamy go do klasycznych benzodiazepin, zarówno tych używanych w lecznictwie jak i benzodiazepin RC.

Bretazenil mimo stosunkowo niedawnego pojawienia się na rynku research chemicals został opracowany dość dawno, bo w roku 1988, czego dokonał zespół naukowców pracujący dla koncernu Hoffman-La Roche. Miał być z początku lekiem przeciwlękowym oraz przeciwdrgawkowym, nie trafił jednak nigdy na półki, a dalsze badania zostały zawieszone. Pod względem budowy, bretazenil jest porównywalny do flumazenilu, który jest antagonistą GABA, czyli ma działanie odwrotne do benzodiazepin, co sprawia że jest odtrutką na przedawkowanie benzodiazepin. Bretazenil jednak nie ma takiego efektu i jego efekty podobne są do klasycznych benzodiazepin.

Mechanizm działania bretazenilu opiera się na częściowym agoniźmie receptorów GABA A. W badaniach, bretazenil został opisany jako mający szersze spektrum działania niż tradycyjne benzodiazepiny, ponieważ wykazano, że ma niskie powinowactwo wiązania się z receptorami alfa-4 i alfa-6 GABA A, oprócz działania na podjednostki alfa-1, alfa-2, alfa-3 i alfa-5, z pominięciem alfa-4, na które działają tradycyjne leki benzodiazepinowe. Bretazenil wywołuje wyraźne działanie uspokajająco-nasenne, a badanie na ludziach wskazuje również, że bretazenil jest prawdopodobnie bardziej uspokajający niż diazepam. 0,5 mg bretazenilu jest w przybliżeniu równoważne w swoim działaniu upośledzającym psychomotorycznie do 10 mg diazepamu.

Przyczyna tego nie jest znana, ale badanie sugeruje możliwość, że u ludzi po przyjęciu powstaje metabolit bretazenilu o bardziej „pełnym” działaniu, w przeciwieństwie do badań na zwierzętach. Inną przyczyną może być fakt istnienia znaczących różnic w ilości i rozmieszczeniu receptorów benzodiazepinowych u zwierząt i ludzi.

Jedną z ciekawych charakterystyk bretazenilu jest tzw. efekt sufitowy. Oznacza to, że intensywność efektów powodowanych tą substancją rośnie tylko do pewnego stopnia, po którego przekroczeniu efekty nie stają się silniejsze, potocznie mówiąc, „nie można mieć mocniejszej fazy”. Ponadto, bretazenil w badaniach wykazał, że tolerancja na agonistów GABA A, takich jak diazepam, rośnie znacznie wolniej przy bretazenilu, niż przy innych benzodiazepinach.

Główną wadą bretazenilu zdaje się być jego bardzo krótki czas półtrwania w organiźmie, wynoszący zaledwie 2,5 godziny, przez co efekty tego związku są bardzo krótkotrwałe.

Efekty wywoływane przez tę substancję:

– senność oraz sedacja – bretazenil może wywoływać uczucie senności.

– silne uspokojenie, zanik lęków oraz niepokoju – W połączeniu z efektami nasennymi, ta substancja ma zdolność do wywoływania stanów intensywnej relaksacji i uspokojenia.

– rozluźnienie mięśni szkieletowych (miorelaksacja) – ten efekt nie jest intensywny i występuje głównie przy wysokich dawkach.

– zwiększony apetyt – efekt nie spotykany u każdego.

– euforia, zarówno fizyczna jak i psychiczna

– zwiększona pewność siebie – bretazenil wyraźnie zwiększa pewność siebie oraz wiarę w swoje możliwości.

– dysinhibicja – dysinhibicja to bycie nakierowanym na natychmiastową gratyfikację, co prowadzi do impulsywnych zachowań napędzanych przez bieżące myśli, uczucia i bodźce zewnętrzne, bez względu na wcześniejsze doświadczenia lub zastanowienie się nad konsekwencjami. Mniej intensywna, dysinhibicja może pozwolić na przezwyciężenie lęku. Może to często okazać się przydatne dla osób cierpiących na fobię społeczną lub ogólny brak pewności siebie. Jednak na wyższych poziomach intensywności, osoba pozbawiona zahamowań może być całkowicie niezdolna do zachowania jakichkolwiek pozorów samokontroli, kosztem uprzejmości, wrażliwości, dostosowania społecznego czy praw i przepisów.

– otępienie emocjonalne, osłabione odczuwanie emocji – podobnie jak inne benzodiazepiny, bretazenil ma tendencję do „wyciszania” emocji. Osoba pod wpływem może być wtedy np. obojętna na wiadomości, które normalnie doprowadziłyby ją do płaczu. Może też wystąpić przeciwieństwo tego efektu, gdzie osoba reaguje bardziej emocjonalnie i intensywniej na dane wiadomości, lecz jest to o wiele rzadziej spotykane zjawisko.

– fałszywe przekonanie o byciu trzeźwym – bretazenil, podobnie jak inne benzodiazepiny, ma tendencję do wywoływania fałszywego przekonania o byciu trzeźwym. Jest  to efekt nieodłącznie związany z działaniem anksjolitycznym i dysinhibicją. Osobie przekonanej o swojej trzeźwości w takim stanie rzadko kiedy daje się sensownie wytłumaczyć fakt, iż jest pod wpływem silnego środka psychoaktywnego.

– amnezja i problemy z pamięcią krótkotrwałą

– problemy z koordynacją ruchów – benzodiazepiny silnie wpływają na koordynację motoryczną, szczególnie w wysokich dawkach.

Autor tekstu: horsii